تحول درونمایه غزل معاصر با توجه به اشعار سایه و عماد خراسانی

غزل یکی از قالبهای کهن و در عین حال ، زنده نوع غنایی در شعر فارسی است که تقریبا از ابتدای پیدایش تاکنون همواره مورد توجه شاعران فارسی زبان بوده و فراخور هر عصر و دوره ای ، درونمایه های متفاوتی را در خود شاهد بوده است و به تنوع درونمایه آن افزوده شده است. درونمایه ، همان فکر اصلی در یک قطعه شعر یا اثر ادبی است که از سوی نویسنده یا شاعر در پوشش الفاظ بیان می گردد. غزل فارسی نیز به عنوان یک قالب شعری، تا قبل از دوره مشروطه، در برگیرنده دورنمایه های عاطفی ، پند و اندرز ، توصیف طبیعت و مظاهر آن ، و حدیث نفس بوده است. در دوره مشروطه ، به دلیل تحولات سریع اجتماعی -سیاسی ، غزل فارسی نیز همگام با سایر تحولات جامعه ، از لحاظ درونمایه تحول یافت و درونمایه های ملی ، اجتماعی و سیاسی مختلفی چون ستایش وطن، آزادی و تجدد و ... پا به عرصه غزل نهادند. در این عصر چهره معشوق از شکل سنتی تحول یافت و موضوعاتی چون وطن و آزادی ، به عنوان معشوق در کنار معشوق سنتی غزل مطرح شدند.